گروه آبرنگ

 جز آبرنگی

 

چرا این قدر شنیدن و لذت بردن از موسیقی جز برای عموم ما مشکل شده؟

زادگاه موسیقی جز را آفریقا میدانند که با گذشت سالها به نقاط مختلف  از جمله سواحل جنوبی ایران آورده شد.

فرم اصلی این نوع موسیقی مبتنی بر سوال و جواب های مردم عادی در موقع کار و ... بود.

این مردمان با موسیقی زندگی میکردند و موسیقی برای آنان مثل  یک پدیده ی تجملاتی نبوده است.(اما حالا چه؟)

به مرور این موسیقی از آفریقا به امریکا برده شد و با موسیقی فولکلور امریکا تلفیق شد و سبک های امروزی جز و بلوز به وجو آمد ولی  کمکم آن موسیقی اولیه در آفریقا به تاریخ پیوست.

اما با این که  هنوز در ایران ریشه این موسیقی  وجود داشت و آن ریتم های پیچیده را می توانست در گوشه و کنار جنوب ایران جستجو کرد ، توجه ای به آن نشد. به طور کلی در تاریخ ایران هیچ گاه از سوی قدرتمندان توجه ای ویژه به موسیقی  نشده است.(در دوره ی کنونی که دیگر هیچ )

اکنون این گنجینه که امریکایی ها  از آن استفاده ی کامل را بردند و ارزش آن را دانستند در کشور ما در حال نابودی است.

به هر حال این را گفتم که بدانیم: ما با این سبک غریبه نیستیم ولی حتی خیلی از ما هییچ ارتباطی با آن برقرار نمی کنیم. حالا چرا ؛ من نمیدانم ؟

26 مرداد 1387 ،فرهنگسرای ارسباران (هنر)

 

اوضاع دود و دم و قیافه های عجیب غریب حضار محترم ، من رو به کنسرت سهیل نفیسی امیدوار کرد.

من  اجرای قبلی این گرو ه رو درست یکسال قبل دیده بودم و به خاطر همین بود که این دفعه به سرعت برای تهیه ی بلیط اقدام کردم .

اجرا با یک آهنگ مقدمه از میشل پتروسیانی شروع شد. همه ی اعضا با تکنوازی خودشون رو معرفی کردند.

تغییر اساسی که گروه کرده بود اضافه شدن یک عضو جدید به گروه بود، همزه یگانه (کیبوردیست گروه) .

کمترکسی او رو میشناخت اما بعد از چند آهنگ متوجه شدم که با یکی از بهترین نوازنده های پیانو جز در ایران روبه رو هستم . تکنیک فوق العاده ی اون و درک او از جز  بی نظیر بود.

اعضای اصلی و قدیمی  گروه هم که ماهان میرعرب(گیتاریست) ، دارا دارایی (باسیست) و امین طاهری (درامر) بودند. 

این گروه تقریبا در مهر ماه 1385 فعالیت خودش رو با نواختن قطعات متعارف جز شروع کرد اولین قطعه ی گروه هم "چوپان" بود که در این کنسرت هم اجرا شد . قطعه ای با رعایت کامل قواعد جزکه تم های محلی ایرانی در آن مشهود است.

در لیست قطعات 2 آهنگ از دارا دارایی وجود داشت  یکی "علفزار" و دیگری "بازیافت" من به شخصه فرم آهنگ های دارا را خیلی دوست دارم اگرچه به پختگی آثار میر عرب نیست. یکی از مسائل مهم در اجرا ها ارتباط با مخاطب است. در این اجرا یک اتفاق تازه افتاد و آن این که به دلیل کوچک بودن سالن ، فهم مخاطب و نوع برخورد گروه با مردم ،شاهد فضایی صمیمی بودیم که گه گاه دیالوگ هایی بین مردم و اعضا شکل میگرفت و اجرا از حالت خشک همیشگی خارج میشد.

در بخشی از اجرا در پارت اول میرعرب اشاره کرد امروز تولد دارا دارایی است و هر کدوم از اعضا سولویی را تقدیم به او کردند . اما کادوی حمزه یگانه به دارا که با همراهی امین طاهری انجام شد از همه جالب تر بود.

همه منتظر یک تکنوازی بودیم که حمزه همه رو قافل گیر کرد آهنگ تولدت مبارک رو با تنظیم جز اجراکرد که با استقبال مواجه شد.

یکی دیگر از این قبیل کارها دادن یک کلاه شاپو توسط یکی از تماشاگران به دارا دارایی بود, که این کلاه هر آهنگ بر سر یکی از نوازنده ها بود.

درباره ی این قبیل کارها یک نکته خیلی مهم است و آن هم نوع مخاطب و نوع موسیقی استکه اجرا میشود.

مثلا در اجرایی که یزدانیان در تالار وحدت داشت  نه تنها این کارها مناسب نیست بلکه کنسرت را به سیرک تبدیل می کند اما در اجرای چنین گروه هایی(آبرنگ) به نظر من این قبیل ارتباطات با مخاطب ,بسیار کمک کننده است.

در کل اجرای گروه یک نکته بسیار میدرخشید و آن فهم کامل از نوازندگی جز و همچنین تلفیق اندک آن باملودی های آشنای محلی بود.

معمولا در آثار اغلب کسانی که قصد تلفیق یا اقتباس از موسیقی ای را دارند می بینیم که آهنگ ساز فقط به کنار هم گذاشتن سازهای ایرانی و غربی و یا اجرای یک ملودی ایرانی با یک ساز غربی اکتفا کرده ، که این کار موجب یک جور بیرون زدگی آن ملودی میشود.

اما در آثار آبرنگ ما خیلی بیشتر به معنای واقعی تلفیق نزدیک میشویم. تلفیق شامل بیان یک چیز با دو زبان در هم تنیده  ولی در یک فرم است. انگار که به یک زبان جدید رسیده ایم.

از همانگی گروه هم معلومه که با هم تمرین مستمر داشتند.

آنها اولین اجرای خودشون رو در خرداد 1386 همراه با پیتر سلیمانی و پویا محمودی به عنوان نوازنده ی مهمان داشتند.دومین کنسرت هم مر بوط به مرداد پارسال است که با نوازنده ی مهمان" حبیب مفتاح" برگزار شد. یک نوازنده ی بوشهری پرکاشن که  ساز و صدایش هنوز به خاطرم هست.

بعد از آن حمزه به گروه پیوست و گروه در آذر86  با نام "نایما" به اجرای قطعات استاندارد جز پرداخت.

البته قبل از آن هم در آبان 86 و بعد از مرگ نابغه و اسطوره ی جز "جو زاوینول" گروه با همکاری حمزه یگانه و پیتر آکوب بزرگداشتی با اجرای قطعات او بر پا کردند.

میر عرب در پارت دوم کنسرت قطعه ی "روژیار" رو تقدیم به او کرد. که در سالن حضور داشت.

یکی از آهنگهای بسیار عالی این اجرا "دار الجنون" ساخته ی میر عرب بود که در کنسرت پارسال هم اجرا شده بود. تم زیبایی از موسیقی ایرانی که در ذهن من نقش بسته.

بعد از اتمام قطعات طبق روال متداول این قبیل کنسرت ها , نوازنده ها از روی صحنه خارج شدند و با تشویق مداوم مردم دوباره بالا آمدند و یک آهنگ دیگر را اجرا کردند.

در آخر هم میر عرب از شرکت هافنر که اسپانسر این اجرا بود تشکر کرد

در بین حضار افرادی چون فرزاد فخرالدینی و چند نوازنده ی ارمنی بودند که میر عرب همه را معرفی کرد.

 و من بعد از بیرون آمدن از کنسرت و عبور از انبوه دود و تیپ های مثلا "هنری" به سمت خونه رفتم.

به امید ارائه ی آلبوم گروه , تداوم گروه و اجراهای بهتر آن ها.