گذری بر کنسرت سهیل نفیسی

سهیل نفیسی همراه با دود و سبیل در کنسرت

19 تیر ماه 1387 تالار آبی

مجموئه کاخ نیاوران ؛ به محض ورود به محوطه کاخ با چهره های ناآشنایی آشنا شدیم که مثلا اهالی موسیقی کشور و قشر روشنفکر جامعه بودند.

به اتفاق دو تا از دوستانم (حمید و محسن) گوشه ای ایستادیم  و به افرادی که برای کنسرت آمده بودند نگاه کردیم.

مردان و پسران از دو حال خارج نبودند ؛ یا سبیلی دسته دار داشتند( متاسفانه من هم سبیل داشتم که بعد از کنسرت به سرعت آن را زدم) و یا لباسهایی از جنس گونی و برزنت پوشیده بودند؛ زنان و دختران هم یا شبیه به پسران بودند و یا شبیه به جادوگر شهر اوز.  که همه ی این آدمها (به جز من و دوستانم) به شکل شگفت آوری مشغول دود کردن سیگار و یا چیز دیگری بودند.دود تمام محیط را گرفته بود و ما به خودمان شک کردیم  که نکند ما دچار مشکلی هستیم که سیگار نمی کشیم.

خیلی افسوس خوردم که قشر روشن فکر و اصطلاحا هنری ما این وضع را دارند و سیگار کشیدن را جزئی از پرستیژ خود می دانند ، در حالی که به کنسرت کسی آمده بودند که هم ظاهر و لباسش و هم کلام و موسیقی اش  بی تکلف و قابل لمس است.

طبق معمول کنسرت 30 دقیقه دیرتر شروع شد  که اگر این طور نبود ما تعجب میکردیم.

از ترتیب صندلی ها هم بگویم : 11 12 15 17 17 15 16 شماره ی صندلی های ردیف جلوی ما را تشکیل می داد. به هر نحوی کهشد سر جای خودمان نشستیم؟

در آن چهره های عجیب غریب دو چهره ی آشنا و نسبتا آشنا را هم دیدیم: کریستوف رضائی و ناصر منتظری.

ناصر منتظری را  از جهت انتخاب اشعار ابراهیم منصفی برای آهنگهایش  و همچنین زادگاهش (هرمزگان) میتوان با نفیسی مقایسه کرد.

سهیل نفیسی به سرعت روی سن آمد و بدون کلامی شروع کرد و اولین آهنگ را به " بخت از دهان دوست " با شعری از حافظ اختصاص داد.آهنگی بود که نشنیده بودم .

جمعا کنسرت شامل دو بخش و هر بخش شامل 10 آهنگ بود که فقط 3 ترک از آلبوم ریرا در بروشور راهنما به چشم می خورد،6 آهنگ هم با گویش جنوبی با اشعاری از  ابراهیم منصفی اجرا شد که گر چه ما چیزی از شهر نفهمیدیم (به دلیل گویش جنوبی) ولی یسیار شیرین و زیبا بود.

پس از یکی دو آهنگ اول کم کم با حال و هوای کنسرت آشنا شدیم . سالن واقعا سیستم صوتی بدی داشت و طبق معمول هم دو نفر جلوی ما هر کاری که می خواستند با هم کردند غیر از این که اجرا را ببینند.

پارت اول  تمام شد و برای  استراحت به بیرون رفتی شاید بتوان بهترین اجرای پارت اول را  قطعه ی " لحظه ی  دیدار " با شعری از " اخوان " دانست.

پارت دوم هم با آهنگ " ریرا " با شعر " نیما " تمام شد که با تشویق بسیار تماشاگران همراه بود ؛ طبق عادت معهود نفیسی از صحنه خارج شد و با ادامه پیدا کردن تشویق ها دوباره و با چهرهای خسته به روی صحنه آمد.

و زیبا ترین آهنگ این اجرا رابا تمام وجود نواخت؛ باز هم گویش محلی بود اما میشد شعر را متوجه شد و می شد متوجه شد که با چه احساسی این آهنگ را ساخته و اجرا میکند.

دراجرای قطعات نفیسی از گیتار کلاسیکی ساخته ی  آقای هومن نصری بهره مند بود و فقط در یکی از آهنگها از گیتار آکوستیک استفاده  کرد.

قرار بود پویا محمودی هم به عنوان نوازندهی گیتار الکتریک حضور داشته باشد اما به دلیل سفر محمودی به خارج از کشور این امکان فراهم نشد. که همین امر یک اجرای خوب را به یک اجرای متوسط رو به بد تنزل داد.  در کل اجرا خسته کننده و با ساز بندی یک نواخت بود که گاهی اوقات هم شاهد انقباض دستان نفیسی و ضعف در اجرا بودیم. همچنین در اجرای  "شهاب ها وشب "  به دلیل خستگی و یا چیز دیگر دچار کمبود نفس شد که این امر باعث شد تنها کلام خود رادر طول کنسرت بگوید : "ببخشید دیگه "

از لحاظ شرایط اجرا هم از دود سیگار گرفته تا بد بودن صدا برداری و پخش هم خاطره ی خوشی ندارم.

درکل آلبوم ریرا چه از لحاظ تنوع  و چه از لحاظ فنی وچه از لحاظ موسیقایی قابل مقایسه با اجرا نبود.

در آخر با تاسف از این که سالنی(میلاد) با بالاترین کیفیت صدا و گنجایش در همین شهر به دلایل نا معلوم دارد   خاک می خورد و نفیسی باید در اتاق خواب شاهزاده پهلوی اجرا کند آن جا را ترک کردیم تا کمتر صحبت های روشنفکر نماهای جامعه ی فرهیخته یمان بشنویم.

________________________________________________________

سهیل نفیسی متولد آبان 1346 موسیقی را به طور تجربی آموخته و سالهاست به آهنگسازی، آواز و نوازندگی  می پردازد.اولین کنسرت رسمی او در اردیبهشت ماه 1385 در سرسرای کاخ نیاوران  برگذار شد و سپس در برنامه هایی مانند یادوارهی ابراهیم منصفی در تالار حجاب و اختتامیه ی جشنواره ی انیمیشن به عنوان هنرمند مهمان شرکت داشته است .از او مقالاتی در زمینه ی موسیقی جنوب ایران و موسیقی ملل در مطبوعات به چاپ رسیده است.

گذری بر سهیل نفیسی و آثارش

زیبایی در عین سادگی

متاسفانه خیلی دیر با سهیل نفیسی آشنا شدم

حدود 1سال قبل وقتی صدای نجوایی را در رادیو جوان شنیدم که می گفت : " آن که می گوید دوستت می دارم ، خنیاگر غمگینیست ..." ؛ دوچیز متوجه شدم یکی آن که بالاخره بعد از مدتها کسی پیدا شد که شعر و آهنگ و اجرایش همه در یک جا جمع شده باشد  و دیگری آن که میشود به رادیو جوان هم فحش داد ؛چون بعد از پخش حدود 20 ثانیه ازآهنگ، صدای موسیقی فید شد و طبق معمول کامل پخش نشد.

آلبوم "ریرا" نخستین آلبوم منتشر شده  سهیل نفیسی در ایران است ، که به کوشش نشر هرمس انتشار یافته است.

البته قبل از آن برداشتهای او از اشعار ابراهیم منصفی در سوئد منتشر شده بود؛ و اکنون هم دو آلبوم با نامهای "ترانه های جنوب" و "چنگ و سرود" در دست انتشار است.

آلبوم ریرا شامل 12 قطعه است که نفیسی در آن کوشش کرده است که با نگاهی دیگر به اشعار نو به بازخوانی  آنها بپردازد.

آهنگ افتتاحیه آلبوم ، آهنگ "آی آدمها" با شعری از نیما است که با شنیدن آن می فهمی که با چگونه آلبومی رو به رو  هستی؛ مجموعه ای با ساز بندی نسبتا ساده و بی آلایش (مخصوصا در ترک های بعدی)(که همین سادگی گاه سبب یکنواختی کار میشود) که نه قصد خودنمایی در نوازندگی را دارد و نه ادعایی.

انتخاب اشعار آشنا در کنار لحن ناآشنای نفیسی  برای من که تاکنون آثارش را نشنیده بودم  شنیدنی بود.

از آهنگهای زیبای این مجموعه میتوان به "داروگ" و آن نجوای زیبای  فلوت اشاره کرد و همچنین آهنگی با شعری از "احمد شاملو" که تقریبا ساختاری متفاوت از نظر شعر با دیگر آهنگهای این آلبوم دارد ، شعری زیبا با لحنی عامیانه که نفیسی هم کاملا آن را فهمیده است و اجرا کرده است.

شاید وقتی کمی بیشتر به خواندن او توجه می کنیم، می فهمیم که در عین سادگی بسیار دقیق و حساب شده است ، کاری که واقعا مشکل است و به همین دلیل کمتر کسی به سمت شعر نو به عنوان ترانه رفته است.

اصولا بر روی این نوع شعر به سادگی آهنگ نمی شیند و برای این کار باید کمی از قواعد فاصله گرفت. کاری که" نامجو" هم در مواجه با اشعار نو انجام می دهد.

اما یک تفاوت عمده وجود دارد و آن این که بنا به گفته ی خود نامجو ، او تلاش می کند در آثارش جدا از معنای  شعر و با تمرکز روی هجاها و اصوات کار کند، اما نفیسی بیشتر به معنای شعر توجه میکند وهمین است که آثارش را صمیمی جلوه می دهد و شنونده می تواند روح شعر را در آهنگهای نفیسی لمس کند(با این حال نمی توان او را بی توجه به وزن و قافیه وهجا شمرد)

به هر حال حضور نفیسی اتفاقی خوش است که امیدوارم در آلبوم های بعدیش ادامه داشته باشد.